Fıstıkta rekolte düşük fiyat yüksek!

Türkiye'de fıstık üretiminde önemli bir konuma sahip Şanlıurfa'da, ağustos başında başlayan ve baklavada kullanılan boz Urfa fıstığının hasadının bitmesine sayılı günler kaldı. Bu yıl Şanlıurfa'da rekolte düşük olurken, fiyat ise üreticinin ve esnafın yüzünü güldürüyor. Şimdilerde kilosu 180 TL'den başlayan olgunlaşmamış 'yeşil altın'ın fiyatının daha da artması bekleniyor.

Türkiye'de, yaklaşık 30 milyon fıstık ağacı bulunan Şanlıurfa fıstık üretiminde çok önemli bir konuma sahip. En fazla fıstık üretimi yapılan illerin başında gelen Urfa’da ağustos başından beri fıstık hasadı devam ediyor.

Baklavada kullanılan boz Urfa fıstığının hasadının bitmesine sayılı günler kaldı.

Boz Urfa fıstığı, baklava ve çikolata üretiminde kullanılıyor ve bölgenin iklim şartlarıyla birlikte eşsiz bir lezzet sunuyor. İşçiler, Şanlıurfa’da kavurucu sıcaklara rağmen sabahın ilk ışıklarından akşam saatlerine kadar fıstık bahçelerinde çalışıyor.

Ağaçlardan fıstıkları toplayan işçiler, bir alana yığdıkları yaş fıstıkları kasalara dolduruyor. Kasalara doldurulan yaş fıstıklar traktöre yüklendikten sonra işletmelere taşınıyor. İşletmede bir süre kurutulma işlemi yapılmasının ardından kavlatma (fıstığın dış kabuğundan ayrılması) işlemi gerçekleştiriliyor.

Ancak, bu yıl Urfa’da rekolte düşük olurken, fiyat ise üreticinin ve esnafın yüzünü güldürüyor. Şu anda kilo fiyatı 180 TL’den başlayan olgunlaşmamış "yeşil altın"ın fiyatının daha da artması bekleniyor.

ASLAN: FİYATLAR ÜRETİCİYİ DE ESNAFI DA MEMNUN ETTİ

Şanlıurfa Şıracılar ve Kuruyemişçiler Odası Başkanı Ahmet Aslan, fıstık fiyatlarının beklentilerinin üzerinde gerçekleştiğini, bunun da üretici ve esnafı memnun ettiğini dile getirdi.

Boz fıstık hasadının bittiğini ve kabuklu fıstık hasadının başlayacağını belirten Aslan, “Fıstık hasadı su altı baklavalık fıstığı ile sekizinci ayın biri itibarıyla başlamıştı. Baklavalık fıstık son günlerini yaşıyor. Önümüzdeki hafta içerisinde ya da bir on gün içerisinde kırmızı kabuklu dediğimiz fıstığın hasadı başlayacaktır. 2023 yılı fiyatlarımız beklentilerimizin üzerinde, normalde bu fiyatları beklemiyorduk ama malum enflasyondan dolayı fıstık fiyatları da etkilendi. Fıstık fiyatlarından gerek çiftçimiz gerekse esnafımız olsun memnun” dedi.

“REKOLTEDE BİRAZ DÜŞÜKLÜK VAR”

Aslan, fıstıkta rekoltenin beklentilerin altında kaldığını belirterek, şunları kaydetti:

“2023 sezonunda rekoltede biraz düşüklük var. Bunun sebebi ilkbaharda fıstığın çiçek açtığı dönemde soğukların olmasından dolayı, fıstıklar bu sene 2023 yılı tahminimizin altında. Normalde 150 bin 200 bin ton beklerken aşağı yukarı tahmini 100 bin ton civarında bir rekolte olur, bu da tahminlerimizin altındadır. Fiyatların biraz yüksek olmasından dolayı satışlarda biraz düşüş var ama normal bir şekilde seyrediyor diyebiliriz şu anda. Kırmızı kabuklu fıstığın yani kavrulmuş dediğimiz çerezlik fıstığın, baklavalık fıstığa göre hem fiyatları hem de rekoltesi biraz daha yüksektir. Rekoltenin düşük olmasından dolayı fiyatlar da etkileniyor.”

“SU ALTIK KAVLAK FISTIK 280 TL’DEN, ÇEREZLİK FISTIK 170 TL’DEN BAŞLIYOR”

Aslan, fıstık fiyatlarında geçen yıllara göre büyük artış olduğunu belirtti.

Hasadın devam ettiğini ve ilerleyen günlerde fiyatlarda büyük değişiklik beklemediklerini vurgulayan Aslan, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Fiyatlar çeşitliliğine göre değişiyor örneğin su altı kavlak dediğimiz fıstık şu anda 280 ile 310 TL arasında, bu fiyatlar kalitesine göre de değişebiliyor. Fıstığın içine gelince baklavalık iç fıstığın kalitesine ve rengine göre 650 ile 750 TL arasında değişiyor. Kabuklu çerez de daha 2022’nin mahsulünü işletiyoruz. 2023 yılının mahsulü önümüzdeki 10-15 gün içerisinde çıkacaktır. Bugünkü fiyatlarla 240 ile 260 TL arasında değişiyor. Taze fıstık dediğimiz çerezlik fıstık, kalitesine, iriliğine ve çatlağına göre fiyatları değişiyor, 170 ile 200 TL arası bizim buradan toptan satış fiyatımızdır. Burada günlük fiyatlar değişebilir ama çok fazla değişim olmaz.”

Taze fıstık ile yaş fıstık arasında yüzde 50 oranında fiyat farkı olduğunu ifade eden Aslan, oluşan farkın nedenini şöyle anlattı:

“Bugün tarlalarda satılan pazarda satılan taze fıstığın bir kilosunu alıp kurutursan aşağı yukarı 550-600 gram kuru fıstık elde etmiş olursun. O da fiyatlara yansır. Mesela taze fıstığın kilosu 180 lira, bir kilo alırsan 550 gram kayıp olur. Onu da kuru fıstığın kilosuna vurursan 250 ila 260 liraya tekabül eder“.