Şanlıurfa'da kadınların 'acı' mesaisi başladı

Türkiye'de en çok acı tüketilen kentlerin başında gelen Şanlıurfa'da, kırmızı biberin hasadı ile isot yapımına da başlandı. Yöre halkının vazgeçilmezi ve çiğ köftenin olmazsa olmazı isot için kentte biberlerin kurumaya bırakıldığı boş araziler ile evlerin çatıları kırmızı renge büründü.

Şanlıurfa'da biber hasadının başlamasıyla birlikte isot yapımına başlandı. İsot üreticileri kendi tarlalarında yetiştirdikleri ve satın aldıkları tonlarca biberi, isota dönüştürmek için Sırrın Mahallesi’nde bulunan boş arazilerde kurumaya bıraktı. Tonlarca biberin kurumaya bırakılmasının ardından araziler adeta kırmızıya boyandı. Ekim aylarına kadar süren isotun üretiminden birçok aile bütçelerine katkı sağlıyor.

ZAHMETLİ AŞAMALARDAN GEÇEREK ÜRETİLİYOR

İsot üreticileri, pazardan veya tarladan satın aldıkları biberleri saplarından ayırdıktan sonra kurumaya bırakıyor. Güneş altında kaldığı sürede suyu çekilen biberler kuruyor. Kuruyan biberler kararması için daha sonra naylonlarda ikinci kez kurutuluyor. Naylonların içindeki biberler birkaç gün sonra zeytinyağı ile harmanlanarak çekiliyor.

Hava sıcaklığının 40 dereceyi bulduğu kentte kadın ve çocuklar acı ve güneşe aldırmadan çalışıyor. 30 kiloluk biber torbalarını 7 liradan temizleyen kadınlar, günlük 80-120 lira arasında para kazanıyor.

BU YIL ÜRÜN AZ

Bu yıl tarlalara daha çok pamuk ve mısırın ekildiğini belirten isot üreticileri, bu nedenle isotun maliyetinin yüksek olacağını söylüyor.

BİHA’ya konuşan isot üreticilerinden Mustafa Aşkay, hem acı hem de tatlı isot yaptıklarını söyledi.

“Geçen yıla oranla biber bu yıl az” diyen Aşkay, kırmızı biber fiyatlarının kilosunun 8 ila 12 lira arasında değiştiği bilgisini verdi. Aşkay, şunları söyledi:

“Pamuk, mısır ekimi fazla olduğu için biberin ekim alanı da azaldı. Kadınlar çuval hesabı çalışırlar. Çuval başı 7 lira kazanırlar. Yerli acı isot farklı tatlı isot farklı. Yerli isotla tatlı isotun şu andaki fiyatı 4 ile 5 lira arasında olup fırfır isotu 7 lira. Kuru isotun fiyatı şu anda 150 liraya kadar var ama yeni biber çıkarsa bu fiyat 200 ile 220 lira arasını bulur gibi görünüyor.”

DAĞ: ÇİFTÇİ Pamuk, BUĞDAY VE MISIR’A YÖNELDİ

Tüccar Mahmut Dağ ise çiftçinin biberleri toplamaya başladığını ancak emeğinin karşılığını alamadığını düşünenlerin ürünü tarladan toplamadığına dikkati çekti.

 “Geçen yıla oranla biber üretimi yüzde seksen azaldı” diyen Dağ, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Biberin az ekilmesi fiyatlardan dolayı, masraflar da yüksek. Ben Maraş biberi alıp satıyorum, fırfır dediğimiz biberin şu anda 9 ila 12 lira arasında fiyatları değişiyor. Çuvalı temizlemesi 7 lira. Kuru biber şu anda 100-150 lira arasında değişiyor. Geçen sene 30-50 lira arasındaydı. Bu fiyatlar da kalmaz daha da yükselir. Bugün İslahiye’de, Maraş’ta ve Adıyaman Besni’de ekim yok. Geçen sene Kırıkhan’da bu zamanda ortalama 150-200 ton mal çıkarken şu anda bu rakam 30 tona düşmüş. Piyasa yüksek olursa çiftçi yönelir ama piyasalar bu şekilde devam ederse ekim olmaz. Maliyetler yüksek, gübre, su, elektrik… onun için fiyatlar kurtarmıyor”.